محصولاتی که هنر دست هستند، در مقایسه با سایر محصولات تولید شده با ماشین و ابزارهای صنعتی بسیار متمایزتر و خاص‌تر جلوه می‌کنند. فرش نیز یکی از مواردی است که نوع دستبافت آن جلوه‌ای زیباتر نسبت به نوع ماشین بافت آن دارد. فرش دستبافت ایرانی که حاصل ذوق و هنر هنرمندان ایرانی است، یکی از آیتم‌های بسیار جذاب و تماشایی در منزل است.
از آنجایی که نوع طراحی و بافت فرش‌های دستبافت متمایز از فرش‌های ماشین بافت است، لذا این نوع فرش از قیمت بالاتری نیز برخوردار است. همچنین شیوه نگهداری از فرش‌های دستبافت نیز دارای تفاوت‌هایی با فرش‌های ماشین بافت است. تفاوت‌ها در نوع شست و شوی فرش‌ها نیز وجود دارند. در ادامه به نکات مهمی درباره نگهداری از فرش های دستبافت می‌پردازیم.
۹ نکته مهم برای نگهداری از فرش دستبافت
۱. انتخاب سطوح مناسب
فرش دستبافت را باید روی سطوح صاف، خشک و تمیز پهن کرد. همچنین این فرش‌ها را می‌توانید روی سطوحی از قبیل سنگ، سرامیک، موزائیک، و پارکت پهن کنید. دقت کنید اگر فرش‌های دستبافت را روی سطوحی از قبیل گچی، خاکی یا آهکی پهن کنید، فرش آسیب می‌بیند. و این امر به این دلیل است که گچ، خاک و آهک دارای خاصیت قلیایی هستند؛ خاصیت قلیایی بودن نیز موجب تجزیه پشم و ابریشم می‌شود.
۲. ترمز فرش را فراموش نکنید!
پس از گذشت زمان ممکن است فرش به یک جهت روانه شود؛ برای جلوگیری از این امر از ترمز فرش می‌توان استفاده کرد. ترمز فرش یک قطعه‌ای است که به‌صورت لاستیکی طراحی شده و در زیر فرش قرار می‌گیرد. این ترمز از حرکت کردن فرش جلوگیری می‌کند.
بیشتر بخوانید: فرش و قالیچه دستبافت ایرانی طرح ترنج
۳. حواستان به مبلمان و میز باشد
اشیای سنگین و نوک تیز همچون میزهای عسلی، میز ناهار خوری، مبل و انواع صندلی‌های تیز باعث فشرده شدن فرش می‌شوند و در نهایت به فرش آسیب می‌رسانند. اگر فرش در طی زمان بر اثر این موارد آسیب ببیند، ممکن است اثرات آن‌ها از بین نرود و فرش دچار آسیب‌های جدی و جبران ناپذیری شود.
از این رو بهتر است فرش دستبافت را در محلی در میانه خانه قرار دهید که عاری از هر گونه وسایل نوک تیز باشد. چنانچه چاره‌ای بجز قراردادن این وسایل روی فرش دستبافت ندارید، پیشنهاد می‌کنیم که در زیر پایه‌های مبل از زیرمبلی استفاده کنید.
زیرمبلی ها در انواع مختلف چوبی و پلاستیکی تهیه و تولید شده‌اند. زمانی که این زیرمبلی ها در زیر پایه مبل قرار می‌گیرند، باعث می‌شوند که فشار کمتری به فرش وارد شود و در نتیجه فرش آسیب بسیار کمتری می‌بیند. توجه کنید که حداقل ماهی یک مرتبه محل زیرمبلی ها را تغییر دهید.
۴. فرش را جابجا کنید
اگر روی قسمتی از فرش به‌صورت مداوم راه بروید، آن بخش از فرش ساییده و دچار آسیب دیدگی می‌شود. برای اجتناب از چنین اتفاق‌هایی بهتر است با توجه به تردد خود روی فرش آن را پس از هر 6 ماه به صورت سرو ته قرار دهید. با این کار پرزهای فرش دستبافت استحکام بیشتری پیدا کرده و حالت خود را از دست نخواهند داد.
۵. از ریشه‌های فرش مراقبت کنید
ریشه‌های فرش نیز در صورت تردد مکرر دچار آسیب دیدگی می‌شوند. برای جلوگیری از صدمه ریشه‌های فرش لازم است آن‌ها را با پارچه پنبه‌ای لفافه دوزی کنید.
۶. اشیای سنگین ممنوع!
اشیای سنگین همچون مجسمه‌های بزرگ و سنگین، آبنما و همچنین گلدان را روی فرش های دستبافت قرار ندهید. حجم عظیم و وزن سنگین این وسایل باعث صدمه رساندن به فرش می‌شوند. همچنین قرار دادن انواع درختچه و گلدان نیز به‌دلیل وزن، حجم و همچنین آب داشتن توصیه نمی‌شود. زیرا رطوبت نیز می‌تواند سبب پوسیدگی فرش شود.
بهترین مدل چیدن فرش کدام است؟ برای پاسخ به این سوال مقاله ۱۱ قانون دکوراسیون فرش را بخوانید.
۷. از هر ماده‌ای برای شست و شوی فرش استفاده نکنید
از مواد سفید کننده برای شست و شوی ریشه‌های فرش یا خود فرش استفاده نکنید. این مواد نیز از جمله موادی هستند که موجب پوسیدگی و آسیب رساندن به فرش می‌شوند.
۸. حواستان به نور خورشید باشد
دقت کنید که فرش‌های دستبافت نباید در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرند. زیرا این نور باعث ایجاد دورنگی در فرش‌های دستبافت می‌شود. همچنین اگر تابلو فرش دستبافت نیز در خانه دارید نیز این نکته را در نظر بگیرید و آن را در کنار پنجره و در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
در صورتی که فرش شما در معرض نور خورشید قرار گرفته و چاره دیگری ندارید، بهتر است هر دو الی سه ماه یک بار فرش را به صورت سرو ته قرار دهید تا دچار دورنگی نشود.
۹. برنامه‌های نظافتی معینی را در نظر بگیرید
برای افزایش طول عمر فرش دستبافت بهتر است آن را به صورت برنامه ریزی شده تمیز کنید. برای نمونه هفته‌ای سه مرتبه آن را جارو کنید. همچنین در نظافت و جارو کردن آن از جاروی ساده استفاده کنید.
سطوح فرش را می‌توانید با جاروبرقی برس دار یا جاروی دستی تمیز و جارو کنید. اگر قصد دارید قسمت‌های ریشه دار فرش را تمیز کنید، از برس جارو استفاده نکنید، زیرا ریشه‌های فرش در داخل برس گیر می‌کنند و صدمه می‌بینند.
در جارو کشیدن فرش لازم است دقت کنید که مرحله نهایی آن در جهت خواب فرش باشد. زیرا با این کار پرزهای فرش به صورت مرتب قرار می‌گیرند و نقش فرش چهره‌ای واضح و تماشایی را از آن خود می‌کند. جارو کردن فرش به دفعات، تاثیر مستقیمی در کاهش طول عمر آن دارد؛ لذا این مورد را نیز برای افزایش طول فرش خود مدنظر قرار دهید.
بیشتر بخوانید: تاریخچه فرش و قالی دستبافت ایرانی
چند وقت یکبار فرش دستبافت را بشوییم؟
پس از گذشت هر ۲ الی ۳ سال، فرش منزل خود را چک کنید و در صورت لزوم تمهیدات شست و شوی آن را بچینید. لازم به ذکر است که میزان شست و شوی کمتر فرش ارتباط مستقیمی با افزایش طول عمر آن دارد. برای شست و شوی فرش‌های دستبافت از شامپوهای مخصوص فرش معتبر استفاده کنید یا آن را به مراکز تخصصی قالیشویی معتبر بسپرید.
نکات اساسی در حفظ فرش دستبافت
- بهتر است سطحی را برای پهن کردن انتخاب کنید که صاف و فاقد هرگونه آلودگی و گردو غبار باشد؛
- اگر قصد تمیز کردن فرش را دارید، درب و پنجره‌ها را باز کنید تا گرد و غبارهای نظافت، مجدداً روی فرش ننشینند؛
- دقت کنید که فرش روی چه سطحی گسترده شده است؛ چراکه چنانچه فرش روی موزاییک، سنگ یا سنگ فرش پهن شده باشد و در لابه لای آن‌ها نیز درز باشد، امکان رشد بید وجود خواهد داشت؛
- در صورتیکه فرش دستبافت دچار بید خوردگی شود، در وهله اول لازم است سطحی که فرش روی آن پهن شده را تمیز کنید. در مرحله بعدی بخش‌های بید خورده باید ترمیم شوند که در صورت شست و شو سایر بخش‌های فرش صدمه نبیند؛
- عوامل بید خوردگی فرش عبارتند از: آب و هوای مرطوب و شرجی، نگهداری فرش در محل‌های سربسته و نظافت نکردن فرش است. اگر فرش‌هایتان در محل‌های متروک قرار دارد، لازم است ماهی یک مرتبه فرش‌ها را مورد بررسی قرار دهید؛
- چنانچه قصدا دارید خودتان فرش را بشویید، در آغاز گرد و غبار فرش را بزدایید؛
- پیشنهاد می‌شود که شست و شوی فرش‌های دستبافت را به قالیشویی‌های معتبر بسپرید؛
- در مواقعی که آب روی فرش می‌ریزد، بلافاصله آن را جمع کنید و آن بخش از فرش را به صورت کامل خشک کنید.
Rating 0.00 from 1 votes
Share with others to get امتیاز!
