ساخت چرم یا دباغی یک فرآیند پیچیده است. این هنر که امروزه بسیار محبوب شده است، تاریخچه کهن و طولانی دارد. ساده‌ترین روش برای درک فرآیند دباغی هورس، درک جداسازی لایه است که در آن چرم در طول ضخامت شکاف داده می‌شود تا یک لایه بالایی و یک لایه پایینی ایجاد شود. لایه بالایی را دانه کامل می‌نامند.
این لایه در معرض المان‌هایی قرار می‌گیرد که موجب مقاوم بودن و استحکام چرم مرغوب می‌شوند. لایه زیرین کمی سفت‌تر است و مقاومت کمتری نسبت به لایه بالایی دارد. این لایه برای استفاده پس از اعمال لایه پوششی مناسب است.
تاریخچه هنر ازشمند دباغی هورس
در بسیاری از متون آشوری و همچنین ایلیارد هومر به هنر دباغی هورس اشاره شده است. استفاده از پوست حیوانات به عصر حجر برمی‌گردد. در این دوران، از پوست حیوانات برای پوشش و حفاظت یا برای تولید کمربند، افسار، کیف و خورجین استفاده می‌شد. پوست حیوانات خشک می‌شدند، چربی‌ها به خورد چرم می‌رفتند تا چرم نرم‌تر و همچنین ضدآب شود و احتمالاً دودی می‌شدند تا محصول نهایی حفظ شود. اما این نوع از حفاظت دقیقاً به معنی دباغی نیست.
در دوران باستان، دباغی به عنوان یک تجارت در نظر گرفته می‌شد. دباغی هورس به روش‌های باستانی در واقع بوی بسیار بدی تولید می‌کرد و به همین دلیل بود که اکثر دباغ‌خانه‌ها در خارج از شهر قرار داشتند. استفاده از فضولات حیوانی در کنار بوی بد گوشت فاسد شده به دلیل نبود گزینه‌های نگهداری موجب شد که دباغ‌خانه‌ها بسیار بدبو باشند و این هنر محبوبیت چندان زیادی در میان مردم پیدا نکند.
دباغی هورس یکی از مهم‌ترین مراحل در تولید چرم به شمار می‌رود. این تنها یکی از مراحل کل فرآیند تولید چرم است. دباغی، روشی برای نگهداری پوست حیوانات، با یا بدون مو است. ترکیبات شیمیایی اسیدی وجود دارند که ساختار فیبری پوست را تثبیت می‌کنند و مانع از فاسد شدن آن می‌شوند. دباغ‌خانه، جایی است که در آن این پوست‌ها و چرم‌های خام پرداخته می‌شوند و به این هنر دباغی می‌گویند. فرآیند دباغی هورس دارای مراحل مختلفی است که در ادامه به شرح مختصری از آن‌ها خواهیم پرداخت.
اگر دوست دارید در مورد مکرومه ترند این روزها بیشتر بدانید کلیک کنید.
مراحل دباغی هورس
فرآیند دباغی هورس شامل مراحل بسیار متنوع و مختلفی است. به طور کلی، می‌توان گفت که فرآیند دباغی از ۵ مرحله مجزا تشکیل شده است که عبارت هستند از:
- پیش از دباغی
- دباغی
- انتخاب
- پوشندگی
- پرداخت
هر یک از این مراحل پیچیده هستند و خود به مراحل دیگری تقسیم می‌شوند. در ادامه، به خلاصه‌ای از برخی از نکات مهم هر مرحله می‌پردازیم.
مرحله ۱: پیش از دباغی
اولین مرحله از دباغی هورس خود شامل مراحل زیر است:
- خیس خوردن: زمانی که چرم به دباغی می‌رسد، ممکن است خیسانده شود تا نمک‌های مورد استفاده برای نگهداری چرم از بین بروند. ممکن است برای این کار به بیش از ۲۰۰ بشکه آب نیاز باشد.
- آهک دادن: مو و روپوست‌ها با استفاده از یک محلول آهک (کلسیم هیدروکسید) از روی چرم برداشته می‌شوند و سدیم سولفید به منظور نرم کردن و افزایش انعطاف‌پذیری چرم اضافه می‌شود.
- شکافتن: چرم به لایه‌های مختلف شکاف داده می‌شود. لایه یا دانه بالایی، یک چرم دانه‌دار نرم و مرغوب است. لایه زیرین به عنوان چرم جیر (چرم نخ نما) استفاده می‌شود.
مرحله ۲: دباغی
دومین مرحله از دباغی هورس، تبدیل چرم خام به چرم قابل استفاده است. دباغی هورس معمولاً با نمک‌های آلکالین کروم-۳ انجام می‌شود. این ماده نسبتاً سریع به داخل چرم نفوذ می‌کند (در حدود ۲۴ تا ۴۸ ساعت). این منجر به ایجاد چرم آبی کم رنگ می‌شود که پس از فرآیند دباغی هورس به یک چرم با پرداخت مدرن و نرم تبدیل می‌شود. در صورتی که از نمک‌های الکالین کروم برای دباغی هورس استفاده نشود، روش‌های دیگری نیز وجود دارند که در آن‌ها مواد گیاهی یا پلیمرها ترکیب می‌شوند.
روش‌های دیگر دباغی هورس عبارت هستند از:
- دباغی کاملاً گیاهی
- دباغی سینتتیک
- دباغی روغنی
- دباغی ترکیبی
مرحله ۳: انتخاب
پس از دباغی هورس، آب اضافی از چرم خام خارج می‌شود. چرم خام بر اساس کیفیت و موقعیت مواد طبیعی درجه‌بندی می‌شود. چرم‌های آنیلین و نوبوک دارای بهترین و باکیفیت‌ترین چرم خام هستند. چرم روکش‌دار یا برجسته می‌تواند از چرم خام کم کیفیت‌تری تولید شود.
مرحله ۴: پوشندگی دباغی هورس
پوشندگی در دباغی هورس شامل مراحل زیر است:
- اصلاح: به چرم خام، ضخامت یکنواخت داده می‌شود.
- رنگ‌زنی: چرم رنگ زده می‌شود.
- دباغی مجدد: مواد اضافی دباغی گاهی اوقات برای اصلاح ویژگی‌های فیزیکی چرم اضافه می‌شوند.
- میزان‌سازی: فرآیندی که در آن، چین و چروک‌ها و آب اضافی به صورت مکانیکی برداشته می‌شوند.
- خشک کردن: چرم خام در قاب‌های بزرگ یا دستگاه‌های خلا خشک می‌شوند
- پیرایش: لبه‌های ناصاف و دندانه‌دار چرم برداشته می‌شوند.
مرحله ۵: پرداخت دباغی هورس
مرحله نهایی از دباغی هورس، پرداخت است. هدف از پرداخت چرم را می‌توان به شرح زیر بیان کرد:
- به منظور حداقل‌سازی عیوب دانه بدون از دست رفتن زیبایی طبیعی محصول چرمی.
- به منظور داده درجه مورد نیاز از براق بودن و جلوه ظاهری.
- به منظور تضمین نرمی، انعطاف‌پذیری، چکش‌خواری و مقاومت چرم.
- به منظور ایجاد یک سطح حفاظت‌کننده.
- به منظور ایجاد سطحی که به راحتی قابل پاک و تمیز کردن است.
- به منظور ایجاد یک اثر خاص مانند ظاهر شیک و زیبا.
فرآیند پرداخت از ترکیب تکینیک‌های روکش‌دهی سطح از قبیل لایه‌گذاری، اسپری کردن یا روکش نورد استفاده می‌کند. علاوه بر این، فرآیندهای مکانیکی مانند سنباده، میخکوبی و کفراژ نیز برای این منظور به کار می‌روند.
زیباترین کیف‌پول‌های چرم جویا
سخن پایانی
دباغی هورس یکی از قدیمی‌ترین فعالیت‌های بشری است که توسط مردان و زنان انجام می‌شود. در نتیجه، این هنر دارای تاریخچه بسیار طولانی و غنی است. در ابتدا، از پوست حیوانات برای پوشش و ساخت پناهگاه استفاده می‌شد. تلاش‌های بسیار زیادی برای افزایش انعطاف‌پذیری و مقاومت پوست حیوانات انجام شد.
این تلاش‌ها، پایه به وجود آمدن هنر دباغی امروزی هستند. روش‌های بسیار مختلفی برای تولید چرم مرغوب وجود دارد. به طور کلی، فرآیند تولید چرم یا دباغی شامل ۵ مرحله اصلی است که به طور کامل در این مقاله به آن‌ها پرداخته شد.
Rating 4.00 from 7 votes
Share with others to get امتیاز!
